1- دوره ی سالمندی جوان، بین سنین ۷۵-۶۰ سال؛ 2- دوره‌ی سالمندی میانی، بین سنین ۸۵-۷۵ سال و 3- دوره ی عمیقاً پیر، یعنی بالای ۸۵ سالگی.
هر کدام از این دوران، نیازمندی و شرایط فیزیکی خاص خود را دارند. عضلات از ۲۵ سالگی شروع به از دست دادن تار های خود می کند و فرآیند پیری آغاز می گردد. درصورت عدم فعالیت بدنی، این روند سریع تر پیش می رود.
پوکی استخوان و اختلالات شناختی، همچون کاهش حافظه و بروز آلزایمر نیز جزء مشکلاتی است که، ورزش در آنها تاثیر گذار است. در صورت حفظ عملکرد عضلانی، به نگهداری استخوان هایی که دچار کاهش مواد معدنی شده اند، کمک می شود. در این سنین شکستگی استخوان به دلیل عدم تعادل، شایع است.
باید روزانه ورزش های تعادلی انجام گیرد؛ بدین صورت که، سالمند روی دو پا ایستاده و پا ها به اندازه عرض شانه باز می شود، سپس به طور متناوب ۳۰ ثانیه چشم ها را بسته و ۳۰ ثانیه چشم ها باز نگه داشته می شود. در مرحله ی بعدی به عنوان تکیه گاه در کنار دیوار قرار گرفته، روی پای چپ ۳۰ ثانیه، سپس روی پا راست ۳۰ ثانیه بایستد. این حرکات با چشم بسته نیز تکرار گردد. در ضمن سالمندان باید در هنگام خواب چراغ خواب روشن نمایند، تا در تاریکی دچار مشکل نشوند؛ چون اندام ها در پاسخ و محرک هایی که از محیط می گیرند به علت گذر زمان حساسیت خود را از دست می دهند.
سالمندان باید روزانه بین ۸-۶ لیوان آب مصرف نمایند، تا از کم آبی و یبوست جلوگیری گردد. پروتئین های دریافتی باید از منابع با کیفیت و کم کالری مثل؛ ماهی و مرغ تامین گردد. اگر چربی خون دارند، حداکثر ۳ زرده و اگر سالم هستند، می توانند ۵-۴ زرده ی تخم مرغ در هفته مصرف نمایند. درصورت اضافه وزن، باید وزن ایشان کنترل شود تا دچار بیماری های دیابت، فشار خون و مشکلات قلبی و عروقی نشوند. به منظور تامین اسید های چرب، مصرف دو بار در هفته ماهی توصیه می شود. مصرف میوه و سبزی برای تامین ویتامین، مواد معدنی و فیبر بدن ضروری است.
روغن مصرفی نیز باید از نوع روغن زیتون، کنجد، کلزا و کانولا باشد و روش پخت سالم، مانند؛ بخارپز، آبپز و تنوری بهتر است. همچنین استفاده از ویتامین B12 ،D و عنصر کلسیم به صورت مکمل و یا مواد غذایی حاوی کلسیم، می تواند مفید واقع شود.
با افزایش سن، علاوه بر کاهش توده ی عضلانی، ذخیره ی پروتئینی بدن کاهش یافته و از طرفی میزان نیاز به پروتئین با افزایش سن، نه تنها کاهش نمی یابد، بلکه یا ثابت مانده و یا افزایش می یابد. به ویژه در صورت ابتلاء به بیماری ها و یا عفونت ها، این مسئله بسیار مهم است. توصیه می شود 40 تا 60 درصد از انرژی دریافتی روزانه ی سالمندان از پروتئین ها، به ویژه پروتئین های با کیفیت بالا، تامین شود.
دریافت کافی مایعات در سالمندان بسیار مهم است. ممکن است علائم کمبود آب در بسیاری از سالمندان به صورت خشکی لب ها، گود افتادن چشم ها، تب، یبوست، کاهش حجم ادرار و تهوع باشد. این مسئله در مورد سالمندانی که در مناطق گرم زندگی می کنند، شایع تر است. استفاده از دارو های ادرار آور نیز از عوامل مؤثر در ایجاد کم آبی سالمندان است.
اغلب سالمندان علاقه ی زیادی به مصرف مکمل های ویتامینی دارند، اما باید از مصرف بیش از حد مکمل ها خودداری شود. در مورد ویتامین های محلول در آب، معمولاً کمبودی در سالمندان دیده نمی شود، مگر در سالمندان الکلی که ممکن است کمبود ویتامین B1 وجود داشته باشند و یا سالمندانی که دچار سوء تغذیه هستند.
همچنین ممکن است بعضی از سالمندان، به علت مشکلات دندان و یا مشکلات گوارشی از خوردن سبزی و میوه پرهیز کنند، در حالی که این منابع غذایی تأمین کننده ی ویتامین C هستند. مصرف زیاد آنتی بیوتیک ها نیز، می تواند در سالمندان کمبود ویتامین K ایجاد کند.
کمبود ویتامین D ممکن است در سالمندان، به ویژه آن هایی که از نور آفتاب دور هستند، به وجود آید. رعایت یک برنامه غذایی صحیح، مواد معدنی مورد نیاز سالمندان را تا حد زیادی تأمین می نماید. باید حتما به میزان کلسیم دریافتی، که معمولاً مقدار مصرف آن در سالمندان به میزان توصیه شده نمی رسد، توجه شود.
عوامل متعددی در کمبود کلسیم سالمندان نقش دارند، از جمله؛ میزان جذب روده ای کلسیم، کار کلیه ها، متابولیسم استخوان ها، اثرات متقابل مواد مغذی بر یکدیگر و بر دارو ها، کم تحرکی و عدم مصرف کافی لبنیات به دلیل عدم تحمل لاکتوز، در صورتی که شیر و لبنیات به مقدار کافی مصرف نشود ممکن است نیاز به مصرف مکمل کلسیم وجود داشته باشد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که تشخیص آن باید توسط پزشک و متخصص تغذیه صورت گیرد. در مورد سدیم هم باید در سالمندانی که مبتلا به فشار خون، مشکلات قلبی، کلیوی و دیابت هستند، محدودیت هایی اعمال شود.
لطفا برای ارسال نظر فرم زیر را پر کنید
design by Shemiranweb.com
