بیش از ۲۲ میلیون کودک زیر ۵ سال در جهان، از افزایش وزن رنج می برند. علاوه بر عوامل ژنتیکی، تأثیر عوامل محیطی و سبک زندگی مورد تاكید بیشتری قرار گرفته است. پرخوری و چاقی مادران در دوران بارداری، با توجه به انتقال بیشتر مواد غذایی از جفت، عامل مهمی در افزایش اشتهای كودك و چاقی وی، به شمار می رود. از طرف دیگر عدم دسترسی به مواد غذایی به میزان كافی در دوران حاملگی نیز، می تواند باعث افزایش احتمال ابتلاء به چاقی را در کودک افزایش دهد. كنترل وضعیت مادران حتی قبل از لقاح، به منظور پیشگیری از چاقی كودكان توصیه می شود.
در نوزادانی كه شیر خشك می خورند، به علت تغییرات احتمالی فیزیولوژیك و عوامل روانی از قبیل، تحریك نوزاد برای كنترل غذای دریافتی، احتمال ابتلاء به چاقی بیشتر است. همچنین عدم تحرك فیزیكی از علل مهم چاقی كودكان است.
مطالعات اپیدمیولوژیك نشان داده است، كودكانی كه فعالیت بدنی كمتری دارند و نیز تلویزیون بیش تر نگاه می كنند، از افزایش وزن بیشتری رنج می برند. مطالعات مداخله گر نشان داده است، ریسك چاقی، با یك ساعت فعالیت متوسط تا شدید، به میزان ۱۰ درصد كاهش می یابد در حالی كه با هر ساعت نشستن در برابر تلویزیون، این ریسك تا ۱۲ درصد افزایش می یابد. همچنین این مطالعات بیان کرده اند که، میزان فعالیت بدنی رابطه معكوس با تغییرات BMI در دختران دارد، در حالی كه زمان صرف شده در برابر مدیا (تلویزیون، ویدئو، بازی های ویدئویی و كامپیوتری) ارتباط مستقیم با تغییرات BMI در هر دو جنس دارد. در هر حال اطلاعات كمی در مورد اثرات جنبه های كیفی فعالیت بدنی از قبیل تكرر و شدت فعالیت بر سلامتی و نیز تركیب بافت چربی وجود دارد.
تماشای تلویزیون نه تنها باعث افزایش وزن به علت عدم تحرك می شود، بلكه به علت افزایش غذای دریافتی بدون توجه، باعث چاقی می شود. متاسفانه مطالعات نشان داده است كه، غذا خوردن در هنگام دیدن تلویزیون ارتباط معكوسی با میزان خوردن مواد غذایی مفیدی كه معمولا در تبلیغات وجود ندارد (از قبیل میوه و سبزیجات) دارد.
کودکانی که در طول روز از نوشیدنی های حاوی شکر استفاده می کنند، ۱۰ درصد بیشتر از كودكانی كه این نوشیدنی ها را استفاده نمی كنند، انرژی دریافت می نمایند. علاوه بر این مطالعات نشان از افزایش ریسك چاقی به میزان ۶۰% در كودكان دوره ی راهنمایی به ازای افزودن یك وعده دریافت این نوشیدنی ها دارد. این نوشیدنی ها باعث افزایش دریافت انرژی خواهد شد، كه این می تواند به علت بالا بودن شاخص گلایسمیک و عدم كنترل اشتها و از طرف دیگر به علت مصرف كمتر انرژی برای هضم و جذب مواد غذایی نسبت به جامدات باشد.
در یک مطالعه نشان داده شده است که، وقتی به کودکان بالای ۵ سال حجم بیشتری از مواد غذایی ارائه شود، انرژی بیشتری دریافت می کنند. در حالی که در کودکان کوچک تر، حجم غذای ارائه شده تاثیری در میزان انرژی دریافتی ندارد، که حاکی از اهمیت اثرات محیطی با افزایش سن است.
این نوع غذا ها حاوی مقادیر قابل توجهی چربی های اشباع شده و اسید های چرب ترانس، شاخص گلایسمی بالا و با غلظت انرژی فراوان دارند و اثر مخربی بر روی ریسك فاكتور بیماری های قلبی-عروقی و نیز دیابت خواهد داشت. مطالعات در نوجوانان و بزرگسالان همچنین نشان از افزایش ریسك چاقی به علت مصرف بی رویه آن ها دارد.
كودكان تمایل به دریافت انرژی بیشتری در هنگام غذا خوردن در رستوران دارند. كه می تواند به علت بالا بودن حجم غذا و تنوع مواد غذایی در غذای رستوران ها باشد. قرار دادن تلویزیون در اتاق بچه ها نیز، میزان تلویزیون دیدن را تا ۳۸% در روز افزایش می دهد. در مقابل غذا خوردن به همراه خانواده اثرات مطلوبی، هم بر انتخاب نوع مواد غذایی و هم بر كم نمودن زمان تماشای برنامه های تلویزیونی دارد. حمایت خانوادگی نیز می تواند به افزایش فعالیت فیزیكی كودكان منجر شود و جای تعجب نیست كه كودكان و نوجوانانی كه از عدم توجه والدین رنج می برند و یا دچار افسردگی هستند، احتمال بیشتری برای چاقی دارند.
رژیم غذایی نامرتب و حذف صبحانه، می تواند اثرات مخرب بر انرژی سوخت و ساز و نیز میزان انرژی دریافتی در كوتاه مدت داشته باشد، كه در صورت باقی ماندن این اثر در طولانی مدت افزایش وزن و چاقی، رخ خواهد داد.
لطفا برای ارسال نظر فرم زیر را پر کنید
design by Shemiranweb.com