آخرین مقالات ارسالی

محبوب ترین ها

پربازدیدترین ها

کلمات کلیدی :

رشد|قد|استخوان‌سازی|برنامه غذایی|تغذیه مناسب|رژیم غذایی

مطالب مرتبط :

یکی از عوامل مهم و موثر در بروز اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان کشور های توسعه‌ یافته و در حال توسعه، کیفیت و کمیت الگوی وعده‌ ها و میان‌ وعده‌ های مصرفی روزانه است.   لپتین، هورمون مرتبط با چاقی و یکی از فاکتور‌ های کلیدی است که، در بلوغ دختران و پسران و رشد صفحات استخوانی اهمیت دارد. چاقی دوران کودکی، پیامد های جبران‌ ناپذیری به دنبال دارد، که یکی از عوارض آن کوتاهی قد است. با تغییر رژیم غذایی می‌ توان رشد قدی را چند سانتی‌ متر افزایش داد. 25 درصد از مغز DHA است، كه در بافت مغزی انسان با سرعت در طی سه ماهه سوم بارداری، تجمع می‌ یابد و نقش مهمی در تكامل سیستم عصبی مركزی و سیستم بینایی دارد.  مهم‌ ترین عامل تهدید‌ کننده‌ ی کودک در زمان اسهال و استفراغ، از دست دادن مایعات بدن است. بهترین راه جبران مایعات از دست رفته‌ ی بدن کودک، استفاده از روش‌ های طبیعی (خوراکی) است و بهتر است روش‌ های غیر‌ طبیعی (تزریق سرم) در موارد خاص و با تشخیص پزشک صورت گیرد. واکسیناسیون نوزاد علیه اکثر عوامل بیماری‌ زا و آلرژیک، از همان ابتدا و با قطرات ابتدایی شیر مادر یا آغوز، انجام می‌ شود. همچنین غذا های روزانه و تغذیه طبیعی و سالم، قادر است نیاز روزانه کودکان را بر طرف سازد. دادن قطره آهن بعد از 4 تا 6 ماهگی به نوزاد، بازی کردن با او و ...، همگی بر روی هوش کودک تاثیر‌ گذار می‌ باشد. شیر مادر مهم‌ ترین منبع تغذیه برای نوزاد است و رعایت هرم بارداری، یعنی تغذیه دوران جنینی و سلامت آن، تاثیر مستقیم بر سلامت و هوش کودک دارد.  ﭼﺎﻗﻲ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ یکی از عوامل خطرساز در ﭼﺎﻗﻲ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. گاهی رفتار های والدین و اطرافیان، باعث سوق دادن ذائقه‌ ی کودک به مصرف تنقلات شیرین و پر چرب می‌ شود و عاملی جهت سر باز‌ زدن کودک از خوردن غذا های اصلی و اساسی می‌ شود. خونسردی و عدم بروز عکس‌ العمل مثبت و یا منفی شما، در برابر چنین عملکردی نتایج شگفت‌ انگیزی در پی خواهد داشت.

عوامل ژنتیکی و محیطی موثر بر رشد قدی

۱۷

مرداد

رشد قد از بدو تولد آغاز شده، در سن بلوغ به اوج خود رسیده و با کاهش روند آن در سن 18 الی 20 سالگی به انتهای خود می‌ رسد. در واقع استخوان‌ سازی تا اوایل 20 سالگی انجام شده و صفحات استخوانی در خانم‌ ها در 21 سالگی و در آقایان در 25 سالگی به هم متصل می‌ شوند. بازه‌ ی زمانی قد کشیدن در پسران، طولانی‌ تر از دختران می‌ باشد. دختر ها در شروع قاعدگی، جهش رشد بیشتری داشته و بعد از آن سرعت رشد کم‌ تر می‌ شود.
سرعت رشد نوجوانان در سن بلوغ (دختران در 9 سالگی و  پسران در 11 سالگی) افزایش قابل‌ توجهی می‌ یابد، که این رشد سریع 4 تا 6 سال ادامه دارد، اما در سن 18 تا 20 سالگی تنها 2 تا 3 سانتی‌ متر به قد اضافه می‌ شود. البته این مساله به عوامل ژنتیکی بستگی زیادی دارد.
فرمولی با نتیجه‌ ی تقریبی در رابطه با تخمین قد وجود دارد که : قد پدر + قد مادر  تقسیم بر 2 .
حال عدد به دست آمده را در دختران منهای 6 و در پسران به اضافه 6 می‌ کنیم. برای مثال قد پدری 184 و مادری 170 می‌ باشد.
184+170=354
2/354=177
دختر این خانواده: 171
پسر این خانواده: 183
عدد به دست‌ آمده تقریبی می‌ باشد.


راه‌ کار های افزایش قد
 

height-growth-milk

هورمون رشد در سنین کودکی و نوجوانی، تکثیر سلولی در مناطق غضروفی را تحریک و استخوان‌ سازی را افزایش می‌ دهد. استخوان‌ سازی تا اوایل 20 سالگی، افزایش قد را برای ما به همراه دارد. اما بعد از آن به دلیل توقف رشد طولی استخوان‌ ها، دیگر افزایش قد امکان‌ پذیر نمی‌ باشد. بنابراین تلاش برای افزایش هورمون رشد از عواملی است که، در این بازه‌ ی زمانی طلایی، برای قد کشیدن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می‌ باشد. رعایت عواملی مانند؛ خواب کافی، استفاده از 6 وعده‌ ی غذایی به جای 3 وعده، ورزش کردن، کاهش استرس و مواد غذایی غنی از کلسیم مانند؛ شیر و لبنیات تأثیرگذار خواهد بود.
نوجوانانی که در سنین رشد از افزایش قد مناسبی برخوردار نیستند، می‌ توانند با مصرف مکمل‌ های ویتامینی و املاح و همچنین آهن، رشد قدی خود را تا حدود قابل‌ توجهی افزایش دهند. مکمل‌ هایی وجود دارند که میزان هورمون رشد را بالا می‌ برند. اما مصرف آن‌ ها باید طبق نظارت پزشک صورت گیرد. همچنین این مکمل‌ ها تا زمانی که شخص در سن رشد می‌ باشد موثر و بعد از آن مضر می‌ باشد. ایجاد محیطی مناسب، موجب عملکرد بهتر این مکمل‌ ها می‌ شود.

height-growth-shrimp-salad

پس اگر قصد دارید فرزندتان قد بلند تری داشته باشد، هفته‌ ای 1 بار جگر و دو بار غذای دریایی را، در برنامه‌ ی غذایی او در نظر بگیرید. مصرف روزی چند عدد بادام، بادام‌ زمینی و همچنین گردو را هم به میان‌ وعده‌ هایشان اضافه کنید (البته سعی کنید از نوع بو نداده و خام آن باشد).

height-growth-beach-vollyball

اگرچه تغذیه‌ مناسب بیشترین اثر را در مراحل رشد دارد، اما از آنجا که سن بلوغ آخرین شانس ما برای داشتن قد بلند‌ تری می‌ باشد، انجام ورزش‌ های مناسب عامل مهم افزایش قد به حساب می‌ آید ( ورزش‌ هایی مثل شنا، بدمینتون، والیبال و تنیس) را باید انجام داد. یک برنامه‌ ی ورزشی مناسب می‌ تواند گردش املاح استخوانی را افزایش داده، که این مساله‌ ی بسیار مهمی در افزایش قد می‌ باشد. ورزش ترشح هورمون رشد را افزایش داده و در کنار بهبود عملکرد ریه، جذب اکسیژن را افزایش می‌ دهد.

در افرادی که کم‌ کاری تیروئید دارند اتصال زود هنگام غضروف‌ های مفصلی می‌ تواند رشد استخوان‌ ها را متوقف کند. بنابراین انجام آزمایش تیروئید و پیگیری آن، می‌ تواند در جلوگیری از این روند موثر باشد. مصرف روی می‌ تواند موجب افزایش عملکرد تیروئید شود.
از دیگر عوامل بسیار مهم تعیین‌ کننده‌ ی قد، ژنتیک می‌ باشد که آن را در کنار عوامل داخل رحمی و محیطی می‌ سنجند. 60 تا 80 در‌صد تفاوت قد افراد، به فاکتور‌ های ژنتیکی، 20 تا 40 درصد به عوامل محیطی، مانند؛ سبک زندگی، آب‌ و‌ هوا و عادات غذایی بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر در کشوری آسیایی که میانگین قد 178 سانتی‌ متر می‌ باشد، شخصی با قد 185 سانتی‌ متر باشد، این تفاوت قد را باید به دلیل عوامل محیطی دانست.
هورمون رشد هورمونی است که، از هیپوفیز ترشح شده و مسئول افزایش قد است. رژیم‌ هایی که موجب افزایش هورمون رشد می‌ شوند، تا پیش از اینکه اپی‌ فیز‌، استخوانی شود، موثر می‌ باشد. 

 


توصیه‌ های تغذیه‌ ای برای افزایش قد: 

height-growth-egg

در رژیم غذایی کودکان و نوجوانان، پروتئین از مهم‌ ترین عوامل تاثیر‌ گذار بر افزایش قد می‌ باشد. زیرا پروتئین‌ ها منبع خوبی برای آمینو‌ اسید ها می‌ باشند، که برای تولید هورمون رشد ضروری هستند. نوجوانان این ماده را در وعده‌ های غذایی مختلف در روز از انواع غذا های پروتئینی دریافت می‌ کنند. بهتر است پروتئین موجود در رژیم غذایی نوجوانان بیشتر از منابع پروتئینی حیوانی باشد، مانند؛ گوشت گوسفند (ازنوع کم‌ چرب آن) یا گاو، ماهی، مرغ، شیر و تخم‌ مرغ، مواد پروتئینی غیر‌ گوشتی شامل؛ جو دوسر، لوبیا سبز، حبوبات، بادام ، هندوانه، تخم کدو و سویا. 

 height-growth-mushroom
 

با قرار گرفتن روزانه 6 الی 8 دقیقه در معرض نور مستقیم خورشید، ویتامینD  مورد نیاز برای رشد و ترمیم استخوان‌ ها تامین می‌ شود. البته مصرف غذا هایی مانند، روغن کبد ماهی می‌ تواند ویتامین D را در مناطق و زمان‌ هایی که هوا ابری و کم‌ نور می‌ باشد، جبران کند. در کشور های پیشرفته‌ ای که آفتاب به اندازه‌ ی کافی نیست، لبنیات، تخم‌ مرغ و نوشیدنی‌ های سویا و روغن‌ ها را غنی از ویتامین D می‌ کنند. در سبزیجاتی مانند، قارچ نیز، اندکی ویتامین D یافت می‌ شود.

برخی افراد از مکمل‌ های آمینو‌ اسید استفاده می‌ کنند. (‌ال-آرژینین) آمینو‌ اسید شناخته شده‌ ای است، که باعث تولید هورمون رشد می‌ شود.

 

height-growth-nuts(1)
 

از دیگر منابع تاثیر‌ گذار، منابع معدنی شامل املاحی مانند؛ کلسیم، منیزیم، روی، فلوئور و فسفر می‌ باشد.
از جمله منابع کلسیم؛ شیر، ماست، پنیر خامه‌ ای و بستنی، ماهی ساردین، مغز‌ ها، تخم‌ مرغ و گیاهان برگ‌ سبز تیره مانند، اسفناج می‌ باشد. برای جذب کلسیم نیاز به ویتامین D می‌ باشد.

بعضی مواد غذایی مانند نمک، چربی، شکر، قهوه، نوشیدنی‌ های حاوی پروتئین، دارو‌ های غیر مجاز و سیگار جذب کلسیم را پایین می‌ آورند.

منیزیم و فسفر نیز در گوشت و حبوبات به وفور یافت می‌ شود.

 

height-growth-beans

از دلایل کوتاهی قد در خاور‌میانه، کمبود مصرف مواد غذایی حاوی روی می‌ باشد. برای جبران این کمبود، باید در برنامه غذایی کودکان و نوجوانان مصرف روزانه نصف تا 1 لیوان حبوبات پخته، 2 تا 3 لیوان شیر و لبنیات دیگر، سبزیجات تازه و همچنین 150 گرم گوشت را گنجاند. همچنین تخم‌ مرغ، تخم کدو، هندوانه، نخود سبز  از منابع خوب روی می‌ باشند.


height-growth-tomato

از اجزای اساسی برای رشد و ترمیم استخوانی، ویتامین C می‌ باشد. همچنین این ویتامین در ساخت لیگامان‌ ها و تاندون‌ ها که بافت اسکلتی را محافظت می‌ کند، لازم است. این ویتامین در بادام‌ زمینی، لوبیا، سویا، برنج قهوه‌ ای، زرد‌ آلو، موز، گوجه‌ فرنگی و توت به وفور یافت می‌ شود.

height-growth-zucchini

بتاکاروتن در بدن تبدیل به ویتامینA  شده و این ویتامین با نگه‌ داشتن کلسیم، موجب استحکام هر چه بیشتر استخوان‌ ها می‌ شود. این ویتامین برای بینایی و درخشندگی پوست نیز لازم می‌ باشد. ویتامین A در گیاهانی مانند؛ بروکلی، شلغم، چغندر، هویج، سیب‌ زمینی، مرغ، شیر، کدو، گوجه‌ فرنگی، نخود و زرد‌ آلو یافت می‌ شود.

یکی دیگر از ویتامین‌ های بسیار مفید و موثر در رشد قد، ویتامینB1  است، که علاوه بر رشد قد در عملکرد سیستم قلبی-عروقی و عصبی نیز موثر می‌ باشد. این ویتامین در غذا هایی ‌مانند؛ برنج، لوبیا ها، بادام‌ زمینی و سویا یافت می‌ شود.

 

height-growth-salmon
 

ویتامین B2 نیز در رشد قد از تاثیر زیادی برخوردار است. از منابع خوب آن؛ ماهی، گیاهان برگ‌ سبز تیره، شیر و تخم‌ مرغ.
همچنین برای جذب بهتر مواد غذایی مصرف روزانه 6 تا 8 لیوان آب، ضروری می‌ باشد. البته می‌ توان از سبزیجات تازه و آبمیوه‌ های طبیعی فاقد شکر هم استفاده کرد.

height-growth-drug

تزریق هورمون رشد، باید توسط پزشک متخصص صورت گیرد، زیرا با توجه به نتایج آزمایشات شخص و در حالی که دچار کمبود این هورمون باشند، تجویز می‌ شود. حتما این هورمون‌ ها را از داروخانه‌ های دارای مجوز تهیه کنید، زیرا انواع تقلبی آن در بازار سیاه به وفور یافت می‌ شود. بنابراین در صورتی که بدون تجویز پزشک و در شرایطی که به تزریق آن نیازی نباشد، صورت گیرد مسایل ذیل را به همراه خواهد داشت:

  • عدم تحمل گلوکز و افزایش قند خون و دیابت ملیتوس؛
  • کاهش قند خون و کومای دیابتی؛
  • ضخامت پوست؛
  • رشد غیر طبیعی مو؛
  • آسییب کبدی؛
  • افزایش فشار خون؛
  • آرتریت و التهاب مفاصل؛
  • نا توانی جنسی؛
  • بزرگ شدن قلب و آسیب قلبی، که ممکن است غیر‌ قابل جبران باشد؛
  • عملکرد نا کافی تیروئید؛
  • آکرومگالی که رشد بیش از اندازه استخوان‌ ها و بافت‌ های همبندی است و منجر به تغییراتی در چهره می‌ شود مانند، بیرون‌ زدگی استخوان فک و ابرو این حالت در بیشتر مواقع برگشت‌ ناپذیر می‌ باشد.

اخبار پیشنهادی

نظرات کاربران

ارسال نظر جدید

لطفا برای ارسال نظر فرم زیر را پر کنید

  • هنوز هیچ نظری ارسال نشده است .