آخرین مقالات ارسالی

محبوب ترین ها

پربازدیدترین ها

کلمات کلیدی :

استخوان|کلسیم|رژیم غذایی|فعالیت بدنی|بارداری|شیردهی

مطالب مرتبط :

پوكي استخوان يا استئوپروز بيماري رایجی است كه در اثر تخريب بافت استخوان و كاهش توده استخواني به وجود مي ‌آيد و به عنوان يكي از شايع ‌ترين علل شكستگي استخوان در سنين بالا مطرح مي‌ باشد، که اشخاص زيادي (بخصوص خانم ها) از آن رنج مي ‌برند. پوکی استخوان باعث کم ‌تراکم شدن و شکننده تر شدن استخوان ها می شود. بعضی از افراد نسبت به افراد دیگر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. آرتروز یکی از بیماری‌ های رایجی به حساب می‌ آید که در قسمت مفاصل درد و التهاب ایجاد می‌ کند. آرتروز انواع مختلفی دارد، ولی دو مورد از رایج‌ ترین انواع آن شامل، استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید می‌ باشد. کیست استخوان حفره ای است که از مایع پر شده و در استخوان به وجود آمده و رشد می کند. این کیست بیشتر در کودکان و نوجوانان شکل می گیرد. کیست استخوان معمولا علایمی ندارد و توده ای سرطانی نیستند و همچنین برای سلامتی خطرناک نمی باشند. بنیاد ملی پوکی استخوان اخیرا تحقیقی بر روی فاکتور های سبک زندگی افراد (از کودکی تا بزرگسالی) که بر روی حداکثر تراکم استخوان تاثیر می‌ گذارد، انجام داده است. که بیان می‌ کند که مصرف روزانه محصولات لبنی نقش مهمی در بهبود تراکم استخوان در افراد دارد.  تغذیه صحیح و رعایت بعضی اصول غذایی، به داشتن استخوان‌ های قوی و سالم کمک می‌ کند. درست غذا خوردن، بیشترین تراکم استخوانی را فراهم می‌ کند و در هر سنی موجب بهبود آن می‌ شود. در این مقاله چند توصیه تغذیه‌ ای جهت تقویت استخوان‌ ها و جلوگیری از بروز پوکی استخوان را، مطرح می‌ کنیم. توده‌ ی استخوان در سن 25 سالگی، بیشترین میزان خود را دارد و از سن 40 سالگی به بعد، توده‌ ی استخوانی به مرور کاهش یافته و در دوران یائسگی، طی 5 تا 10 سال، 1/3 توده‌ ی استخوانی از دست می‌ رود، که با رعایت رژیم غذایی و داشتن تحرک می‌ توان این فرآیند منفی را کاهش داد.

عوامل تغذیه‌ای موثر بر تراکم استخوان

۲۳

تیر

استخوان ها به عنوان منبع ذخیره کلسیم عمل کرده و در صورت دریافت ناکافی کلسیم از طریق رژیم غذایی، با برداشت کلسیم از استخوان، سطح کلسیم خون در حد ثابت حفظ میشود. ضمن آن که میزان ذخیره کلسیم در استخوان با سن نسبت عکس دارد.

منابع غذایی کلسیم

شیر و لبنیات منابع غنی کلسیم هستند. اگر یک فرد بزرگسال روزانه 2 تا 3 لیوان شیر یا جایگزین های آن (کشک، ماست و پنیر ) دریافت کند، نیاز روزانه به کلسیم تأمین خواهد شد. (یک لیوان شیر یا یک لیوان ماست یا کشک یا دو قوطی کبریت پنیر). برگ های تربچه، جعفری، کلم پیچ و گل کلم، ماهی آزاد، ساردین و کیلکا نیز منابع خوب کلسیم به شمار می آیند، همچنین بادام، فندق و کنجد نیز حاوی کلسیم هستند، اما باید توجه داشت که برخی عوامل قادر به ایجاد اثراتی برای کاهش یا افزایش جذب و مورد استفاده قرار گرفتن کلسیم هستند.

nutritional-bone-structure-fiber

عوامل کاهنده جذب کلسیم

فیبر:

فیبر در انواع میوه، سبزی، نان و غلات و حبوبات وجود دارد و اگر بیش از مقدار توصیه شده روزانه مصرف شود، سبب کاهش جذب کلسیم خواهد شد.

سوء جذب چربی‌ ها:

در بیماری هایی مانند بیماری التهابی روده و عفونت های میکروبی روده، جذب چربی صورت نمی گیرد در نتیجه چربی با اتصال به کلسیم مواد غذایی از جذب آن جلوگیری می کند.

nutritional-bone-structure-elders

سالمندی:

در دوران سالمندی جذب کلسیم به طرز چشمگیری کاهش می‌ یابد.

داروها:

برخی داروها مانند داروهای ضد صرع بر جذب یا دفع کلسیم تأثیر دارند.

فسفر:

مصرف زیاد فسفر در بلندمدت و همزمان با مصرف کم کلسیم سبب کاهش تراکم استخوان و ابتلا به پوکی استخوان می شود. به همین دلیل در کسانی که به جای مصرف شیر از نوشابه کولا استفاده می کنند بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان در سنین بالا قرار دارند.

nutritional-bone-structure-vitamin-D

ویتامین D:

ویتامین D جذب کلسیم را تسهیل می کند و این نقش در صورت مصرف کم کلسیم اهمیت بیشتری دارد. در برخی افراد خطر کمبود ویتامین D افزایش می یابد، از‌ جمله کسانی که رژیم گیاهخواری دارند، سالمندان، مبتلایان به سوء‌ جذب چربی و بیمای های مزمن کلیوی، همچنین قرار نگرفتن در معرض نور خورشید به میزان کافی و یا در فصل زمستان.

فلوئور:

دریافت کافی فلوئور در دوران رشد سبب افزایش توده استخوانی می شود. چای از منابع خوب فلوئور به حساب می آید.

ویتامین K:

دریافت ویتامین K کمی بیش از مقادیر توصیه شده سبب افزایش توده استخوان می شود. منابع خوب ویتامین K شامل اسفناج، کلم بروکلی، جگر گاو و چای سبز هستند.

nutritional-bone-structure-protein

پروتئین

پروتئین نقش کلیدی در تشکیل توده استخوان ایفا می کند و اگر در دوران رشد، دریافت پروتئین و کالری کافی نباشد، رشد استخوان ها تحت تأثیر قرار می گیرد. البته مصرف مقدار زیاد پروتئین سبب دفع کلسیم از ادرار می شود.

سدیم

مصرف مقدار زياد سديم سبب افزايش دفع كلسيم از طريق ادرار مي شود.

توصیه ها و مراقبت های تغذیهای برای پیشگیری از پوکی استخوان

  • حفظ وزن مطلوب بدن؛
  • دریافت کلسیم کافی از طریق مصرف منابع غذایی؛
  • تأمین ویتامین D کافی از نور مستقیم خورشید و منابع غذایی؛
  • در صورت مصرف زیاد غذاهای پر فیبر، افزایش دریافت کلسیم؛
  • افزایش دریافت منابع غذایی کلسیم، خصوصاً لبنیات در دوران بارداری و شیردهی؛
  • جایگزینی آب، آبمیوه طبیعی، دوغ کم نمک به جای نوشابه هایی مانند کوکاکولا؛
  • مصرف انواع ماهی به ویژه ساردین و کلیکا؛
  • مصرف انواع غذاهای تازه و سرشار از املاح و ویتامین های موثر در استخوان سازی.

nutritional-bone-structure-exercise

لازم به توضیح است که ورزش یکی از مهم ترین عوامل حفظ سلامت استخوان است. به همین دلیل ورزش و فعالیت بدنی منظم از نوع تحمل وزن مانند؛ پیاده روی، دوی آهسته، نرمش (اروبیک)، تنیس و پارو زدن، سبب دوباره سازی، محکم شدن و تقویت استخوان می شود. همچنین ورزش به ویژه در دوران جوانی به تولید حداکثر توده استخوانی کمک می کند و روند پوکی استخوان را کند می کند، اما باید توجه داشت که انجام هر نوع ورزش باید با در نظر گرفتن شرایط جسمی، سن، وضعیت سلامت و ابتلا به بیماری صورت گیرد و مبتلایان به بیماری هایی مانند بیماری های قلبی-عروقی نوع ورزش را صرفاً پس از مشورت با پزشک معالج انتخاب کنند.


اخبار پیشنهادی

نظرات کاربران

ارسال نظر جدید

لطفا برای ارسال نظر فرم زیر را پر کنید

  • هنوز هیچ نظری ارسال نشده است .